Misdaad is overal. Van het nieuws tot op Netflix, van grote krantenkoppen tot viral video's op social media. Maar hoe beïnvloedt deze constante stroom aan informatie onze perceptie van criminaliteit? Voelen we ons onveiliger dan wat nodig is? En kunnen media zelfs onopzettelijk crimineel gedrag stimuleren?
Waarom denken we dat criminaliteit toeneemt?
Het nieuws heeft een grote invloed op hoe we criminaliteit waarnemen. Sensationele misdrijven krijgen vaak voorrang op alledaagse criminaliteit, zoals winkeldiefstal of fraude. Dit kan leiden tot het mean world syndrome: een vertekend beeld van de realiteit, waarin de wereld gevaarlijker lijkt dan hij werkelijk is.
Daarnaast speelt framing een rol. Wanneer media bepaalde bevolkingsgroepen vaker in verband brengen met misdaad, kan dit bijdragen aan stereotypering en polarisatie. Dit heeft niet alleen invloed op hoe we anderen zien, maar kan ook leiden tot discriminatie en maatschappelijke ongelijkheid.
Media en crimineel gedrag
Media kunnen niet alleen onze perceptie van criminaliteit beïnvloeden, maar ook ons gedrag. Een bekend fenomeen is het "copycat-effect": mensen die misdaden plegen die lijken op misdrijven uit films of nieuwsberichten. Denk aan school shootings waarbij daders zich laten inspireren door eerdere aanslagen. Niet alleen nieuwsplatformen en films spelen een rol, social media speelt ook een rol. Criminele groepen werven jongeren via platforms als Instagram en Snapchat voor illegale activiteiten, zoals drugshandel en oplichting. Daarnaast kunnen gewelddadige video's die viral gaan bijdragen aan de normalisatie van geweld.
Sensatie en clickbait
In de strijd om aandacht maken media steeds vaker gebruik van clickbait en overdreven koppen. Dit zorgt voor een eenzijdig beeld, waarbij gewelddadige misdrijven worden uitvergroot en de achterliggende oorzaken van criminaliteit onderbelicht blijven. Bovendien verspreidt nieuws zich razendsnel, waardoor er minder tijd is voor factchecking. Hierdoor kunnen misleidende of overdreven berichten de publieke opinie negatief beïnvloeden. Dit kan leiden tot onnodige angst en politieke druk voor strengere wetgeving, zonder dat dit noodzakelijk is.
De populariteit van true crime
True crime-series en podcasts zijn super populair. Ze bieden inzicht in misdaad en rechtspraak, maar sommige studies suggereren dat overmatige blootstelling hieraan kan leiden tot een ongezonde obsessie met dit soort geweld. Sommige kijkers kunnen zelfs sympathie ontwikkelen voor daders. Dit roept vragen op over hoe we misdaad in entertainment presenteren en consumeren.
Conclusie
De relatie tussen media en criminaliteit is complex. De inhoud van media heeft invloed op hoe we misdaad waarnemen en kan zelfs ons gedrag beïnvloeden. Dit betekent dat we kritisch moeten kijken naar hoe nieuws en entertainment ons informeren. Een bewuste mediaconsumptie helpt. Vraag jezelf af of een bericht overdreven of eenzijdig is, zoek naar verschillende bronnen en wees alert op framing. Op die manier kan je ervoor zorgen dat onze perceptie van criminaliteit beter aansluit bij de realiteit.
Bronnen:
Aaltonen, M., Mäkinen, M., Keipi, T., & Oksanen, A. (2020). Social media and the normalization of youth violence: A study of digital content and reactions. Computers in Human Behavior, 109, 106349.
Boling, P. A., & Hull, K. (2018). Public fascination with crime: The ethics of true crime entertainment. Journal of Media Ethics, 33(4), 178-191.
Dixon, T. L., & Linz, D. (2000). Overrepresentation and underrepresentation of African Americans and Latinos as lawbreakers on television news. Journal of Communication, 50(2), 131-154.
Gerbner, G., Gross, L., Morgan, M., & Signorielli, N. (2002). Growing up with television: The cultivation perspective. In J. Bryant & D. Zillmann (Eds.), Media effects: Advances in theory and research (pp. 43-67). Erlbaum.
Greer, C., & Reiner, R. (2012). Mediated mayhem: Media, crime and criminal justice. The Oxford handbook of criminology.
Jewkes, Y. (2011). Media and crime (2nd ed.). Sage.
Lankford, A. (2016). Fame-seeking rampage shooters: Initial findings and empirical predictions. Aggression and Violent Behavior, 27, 122-129.
Marsh, I., & Melville, G. (2009). Crime, justice, and the media. Routledge.
Surette, R. (2016). Media, crime, and criminal justice. Cengage Learning.
Weerman, F. M., Steenbeek, W., & Liefbroer, A. C. (2021). Social media and delinquency: A study of Dutch youth. Youth & Society, 53(3), 505-528.
Maak jouw eigen website met JouwWeb