Gegeneraliseerde angststoornis: Dit is wat je moet weten

Gepubliceerd op 18 februari 2025 om 13:04

Iedereen piekert weleens. Misschien over een belangrijke presentatie, financiële zorgen of de gezondheid van een dierbare. Maar wat als dat piekeren nooit stopt? Wat als je constant een gevoel van angst en spanning ervaart, zonder duidelijke reden? Dan zou het kunnen dat je te maken hebt met een gegeneraliseerde angststoornis (GAS). In deze blog duiken we in wat deze stoornis precies inhoudt, welke kenmerken erbij horen en wanneer het verstandig is om hulp te zoeken.

 

Altijd angstig zonder duidelijke reden?

De gegeneraliseerde angststoornis is een psychische aandoening die wordt gekenmerkt door overmatige angst en oncontroleerbaar piekeren. Mensen met GAS maken zich continu zorgen over alledaagse zaken zoals werk, relaties, financiën of hun gezondheid. Dit piekeren is vaak buitensporig en moeilijk te stoppen, wat leidt tot zowel mentale als fysieke klachten. Hoewel angst een normale en soms biologisch nuttige emotie is, is angst bij GAS een overmatig belemmerende factor die het leven remt. 

 

Hoe wordt GAS gediagnostiseerd?

Volgens de DSM-5 (De Bijbel voor psychologen en therapeuten, een handboek voor psychische stoornissen) moet aan de volgende criteria worden voldaan om de diagnose GAS te stellen:

  1. Overmatige angst en zorgen (minstens zes maanden lang) betreft meerdere onderwerpen.

  2. Moeite met het controleren van deze zorgen.

  3. Minstens drie van de volgende symptomen:

    • Rusteloosheid of een constant gespannen gevoel

    • Snel vermoeid raken

    • Moeite met concentreren

    • Prikkelbaarheid

    • Spierspanning

    • Slaapproblemen

  4. De klachten veroorzaken significant lijden en verstoren het dagelijks functioneren.

  5. De klachten kunnen niet beter worden verklaard door een andere aandoening of medicatiegebruik.

 

De drempel naar hulp: waarom en wanneer?

Veel mensen met GAS zoeken pas laat hulp, omdat ze hun klachten afschrijven als 'gewoon stress' of denken dat ze er zelf wel uitkomen. Toch zijn er bepaalde signalen die mensen aanzet tot het zoeken van specialistische hulp:

  • Lichamelijke klachten: Hoofdpijn, gespannen spieren, slaapproblemen of duizeligheid.

  • Sociale impact: Moeite met relaties, conflicten of zich terugtrekken uit sociale situaties.

  • Prestatiedruk: Concentratieproblemen op werk of school.

  • Vermijdingsgedrag: Het vermijden van situaties die angst oproepen.

Als angst je leven begint te beheersen en je dagelijkse activiteiten beperkt, is het verstandig om professionele hulp te zoeken. Therapieën zoals cognitieve gedragstherapie (CGT) en ontspanningstechnieken kunnen helpen om beter met angst om te gaan.

 

Conclusie

De gegeneraliseerde angststoornis is meer dan 'gewoon piekeren'. Het is een serieuze aandoening die een grote impact kan hebben op iemands leven. Gelukkig zijn er effectieve behandelingen beschikbaar. Mocht je na het lezen van deze blog twijfelen of je in aanmerking komt voor GAS, overweeg dan om een gesprek aan te gaan met je huisarts of stap direct naar een psycholoog voor een professionele blik op jou zorgen. 


Bronnen:

Korrelboom, K., Visser, S., & Broeke, E. T. (2004). Gegeneraliseerde angststoornis: wat is het en wat kun je ertegen doen? Directieve Therapie, 24(4), 143–151. https://doi.org/10.1007/bf03060359

Soedirman, J. R., & Nicolaas, E. S. (2008). Angststoornissen angststoornis. Loghum eBooks (pp. 543–548). https://doi.org/10.1007/978-90-313-7326-0_104

Van Der Heiden, C., Muris, P., & Van Der Molen, H. (2005). De gegeneraliseerde angststoornis: recente ontwikkelingen in theorie en behandeling. Directieve Therapie, 25(3), 163–179. https://doi.org/10.1007/bf03060393