Nature vs. Nurture: Wordt een seriemoordenaar gemaakt of geboren?

Wat drijft iemand ertoe om een seriemoordenaar te worden? Is het een duistere aanleg die al vanaf de geboorte op de loer ligt of is het het gevolg van een verwoestende jeugd vol mishandeling, verwaarlozing of trauma? De gruwelijke daden van seriemoordenaars fascineren ons, maar achter deze misdaden schuilt vaak een complexe samenkomst van biologische factoren en omgevingsinvloeden.

Mishandeling in de kindertijd

Er is voldoende bewijs dat mishandeling en trauma's in de kindertijd een significante rol spelen in de ontwikkeling van seriemoordenaars. Veel bekende seriemoordenaars hebben ernstige vormen van fysiek, emotioneel of seksueel misbruik ervaren tijdens hun jeugd. Deze ervaringen kunnen leiden tot langdurige psychologische schade, waaronder een verhoogd risico op gewelddadig gedrag. Mensen die blootgesteld zijn aan mishandeling in hun kindertijd lopen meer risico op het plegen van misdaden in hun volwassenheid, wat zelfs zo drastische criminele activiteiten kunnen zijn als (serie) moorden. Een studie toonde aan dat seriemoordenaars zes keer vaker mishandeld zijn in hun jeugd dan de algemene bevolking. Hoewel niet alle slachtoffers van kindermishandeling seriemoordenaars worden, is de correlatie tussen vroege trauma's en latere gewelddadige gedragingen opvallend. 

Hersenbeschadiging of hersentrauma  

Traumatisch hersenletsel (TBI) is een andere factor die vaak wordt aangetroffen bij seriemoordenaars. Een studie uit Zweden toonde aan dat individuen met een TBI een aanzienlijk verhoogd risico hadden op het plegen van gewelddadige misdaden in vergelijking met de algemene bevolking. Specifiek werd vastgesteld dat 8,8% van de mensen met een opgelopen TBI gewelddadige misdaden pleegde, tegenover 2,3% in de controlegroep. Hoewel de meeste mensen met een TBI geen seriemoordenaars worden, suggereren deze bevindingen dat hersenletsel de impulscontrole en het empathisch vermogen kan aantasten, wat kan bijdragen aan de aanzet tot gewelddadig gedrag. 

Zit het in de genen?

Genetische factoren spelen ook een rol in de ontwikkeling van gewelddadig gedrag. Onderzoek heeft aangetoond dat bepaalde genetische varianten, zoals lage niveaus van het monoanime oxidase A (MAOA) gen, geassocieerd zijn met verhoogde agressie en impulsiviteit. Deze genetische predisposities kunnen het risico op gewelddadig gedrag verhogen, vooral wanneer ze worden gecombineerd met omgevingsfactoren zoals kindermishandeling. Het is wel belangrijk om op te merken dat genetica op zichzelf staand zelden de oorzaak is van seriemoordenaars hun gedrag. Het is meestal de combinatie tussen genetische aanleg en omgevingsfactoren die uiteindelijk leidt tot soortgelijke uitkomsten. 

Conclusie

De vraag of seriemoordenaars worden geboren of gemaakt, kan niet mer een simpel antwoord worden beantwoord. Het bewijs stelt voor dat zowel genetische als omgevingsfactoren bijdragen aan de ontwikkeling van seriemoordenaars. Kindermishandeling, traumatisch hersenletsel en genetische predisposities zoals lage MAOA-niveaus kunnen allemaal het risico verhogen, vooral wanneer ze allemaal aanwezig zijn. Het is de complexe interactie tussen deze factoren die uiteindelijk bepaald of iemand de stap zet naar seriemoordenaarsgedrag. Door deze factoren te begrijpen, kunnen we betere preventieve maatregelen ontwikkelen en vroegtijdige interventies toepassen om zulke tragische uitkomsten te voorkomen.